20 07 / 2022
การลงทุนทางศิลปะจะกลายเป็นกระแสนิยมในอนาคตหรือไม่?
ด้วยสภาวะโรคระบาดและความไม่แน่นอนของสถานการณ์โลก ตลาดการเงินโลกจึงปั่นป่วนตามไปด้วย นักลงทุนยังคงเลือกหาผลงานศิลปะเพื่อเป็นช่องทางทำเงิน และล่าสุดเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ผลงาน มาริลีน มอนโรของแอนดี้ วอร์ฮอล ศิลปินชื่อดัง ได้สร้างสถิติประมูลงานศิลปะในสหรัฐฯด้วยมูลค่าสูงถึง 195 ล้านดอลลาร์ภายในเวลาเคาะไม่ถึง 4 นาที ซึ่งถือว่าเป็นการลงทุนระดับยักษ์ใหญ่มาก แม้จะเป็นช่วงที่โรคระบาดยังคงเกิดการแพร่ระบาดอย่างต่อเนื่อง พิสูจน์ให้เห็นว่าศักยภาพของการลงทุนด้านศิลปะยังคงไม่หายไปไหน
ความผิดแผกในตลาดงานศิลปะ
งานศิลปะไม่ใช่เพียงสิ่งที่สร้างการแลกเปลี่ยนซื้อขายที่มีความซับซ้อนมากที่สุดประเภทหนึ่งเท่านั้น ทว่ายังเป็นศิลป์ทรัพย์ที่สะท้อนถึงบุคลิกภาพและอารมณ์อีกด้วย ความพิเศษเฉพาะของงานศิลปะจะพาตัวงานไต่ไปตามเพดานราคาโดยเกี่ยวข้องกับปัจจัยอย่างความต้องการและรายได้ ตลอดจนสร้างลักษณะของตลาดงานศิลปะที่ผูกขาดและมีความไม่ยั่งยืน ทว่าบางครั้งเรื่องนี้ก็เต็มไปด้วยความเอาแน่เอานอนไม่ได้และไร้เหตุผล ซึ่งจะนำไปสู่จุดที่ไร้ประสิทธิภาพเนื่องจากข้อมูลระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายไม่สมดุลย์ ดังนั้นเราจึงไม่อาจยึดเอาความเข้าใจของตลาดการเงินแบบดั้งเดิมจากการวิเคราะห์ของนักลงทุน กำไร หรือความเสี่ยงได้ นั่นหมายถึงเราต้องใช้การผสมผสานแนวทางอันหลากหลายและครอบคลุมในทุกมิติเพื่อตีความตลาดงานศิลปะ
การเข้าถึงอย่างเข้าใจ
แม้ว่าทุกวันนี้การเข้าถึงการลงทุนด้านศิลปะจะเป็นเรื่องง่ายขึ้นสำหรับทุกคน แต่มันก็ยังเป็นเรื่องที่มีความเฉพาะทางมากกว่าการลงทุนแบบที่ทุกคนคุ้นเคย นักลงทุนด้านนี้ต้องการความรู้เชิงมืออาชีพและมุ่งเน้นผลระยะยาว เช่น ปรัชญาเชิงสร้างสรรค์ของศิลปินผู้สร้างงาน ภาษาศิลป์ (รูปแบบ) และการตีความทางศิลปะ ทิศทางของนโยบายด้านศิลปะระดับประเทศ กระแสของตลาดงานศิลปะที่เป็นไปในทิศทางเดียวกันจะช่วยเอื้อต่อนักลงทุนและการลดความเสี่ยง ด้วยเหตุนี้การลงทุนด้านศิลปะจึงจำเป็นต้องการสถาบันวิชาชีพทางศิลปะหรือที่ปรึกษาเฉพาะด้านเพื่อพัฒนาแผนจัดการ “ทรัพย์ศิลป์” อย่างเหมาะสม
บางครั้งก็เป็นเรื่องของเวลา
เทียบกับอสังหาริมทรัพย์ งานศิลปะถือว่ามีขนาดเล็กและยังพอพกพาไปไหนมาไหนได้ แต่ความซับซ้อนนั้นถือว่าระดับใกล้เคียงกันทีเดียว งานศิลปะจัดว่ามีสภาพคล่องที่ต่ำ ยกตัวอย่างเช่นการใช้ Bitcoin ในการซื้อขาย การตัดสินใจสามารถเกิดขึ้นได้ในทันทีผ่านคอมพิวเตอร์หรือมือถือ แต่ในการปล่อยงานอาจใช้เวลานาน มีการวางแผนที่รัดกุม รวมถึงต้องรอจังหวะเวลาที่เหมาะสมหากอยากได้ราคาดี
การลงทุนด้านศิลปะเป็นเรื่องของใครก็ได้ แต่ไร้ใครจะรับรองว่าผลตอบแทนจะเป็นไปตามคาดหวัง นั่นจึงเป็นเหตุที่ว่าทำไมการเข้าใจและเรียนรู้อย่างถ่องแท้และต่อเนื่องนั้นเป็นเรื่องจำเป็นหากอยากประสบความสำเร็จในด้านการลงทุนทางศิลปะ เมื่อเข้ามาสู่วงการนี้แล้วคุณอาจจะพบว่ามีโลกอีกใบรออยู่